Япон ризыклары тарихы б. э. к. 10,000 нән бүгенге көнгә кадәр.

Япон аш-сулары тарихы озын һәм кызыклы, төрле мәдәниятләр һәм тарихи чорлар тәэсире белән. Монда япон ризыкларының тарихи заманнан бүгенге көнгә кадәр үсешенә кыскача күзәтү бар:

• Б. э. к. 10,000: Джомон чоры (бу чордан табылган корд белән танылган чүлмәкләр өчен аталган) Япония тарихының иң беренче чоры санала һәм ул чор кешеләре аучылыкка, балык тотуга һәм үз ризыкларына җыелуга таянган дип санала. Алар шулай ук кыргый үсемлекләрне үстерәләр һәм корыту һәм ачыну кебек ризыкларны саклау алымнары уйлап чыгардылар.

• Б. э. 300 - 300 ел: Яёй чоры Япониядә дөге үстерү кертүне күрде, ул тиз арада пыялалы ризыкка әйләнде. Бу чорда металл кораллары да эшләнде, бу керамика җитештерүгә һәм пешерүнең катлаулы алымнарын үстерергә мөмкинлек бирде.

• 794 - 1185: Хьян чоры Япониядә мәдәни чәчәк аткан вакыт иде, һәм ризык буда зур роль уйнады. Вакытның мәхкәмә аристократиясе Кытай һәм Корея ашлары, шулай ук җирле гореф-гадәтләр һәм гореф-гадәтләр тәэсирендә чистартылган ашлар үстерде. Шулай ук бу чорда шулай ук шигърият һәм әдәбият рәвешендә япон ризыкларының беренче язма язмалары язылды.

  Advertising

• 1192 - 1333 елларда: Камакура чоры самурай классының күтәрелүен күрде, ул Зен буддизм принципларына нигезләнгән үз азык-төлек мәдәниятен үстерде. Бу гадилек, табигый хуш ислекләр һәм җирле интеллигентларны куллануга игътибарны үз эченә алган.

• 1333 - 1573: Муромати чоры Япониядә сәяси күтәрелеш һәм социаль үзгәрешләр чоры иде, бу вакытның азык-төлек мәдәниятендә чагыла. Бу чорның аш-сулары бөтен дөньядан төрле индукцияләр һәм алымнар куллану, шулай ук темпура (фрид ризыклары) кебек яңа пешерү стильләрен үстерү белән характерланган.

• 1573 - 1868: Эдо чоры Япониядә чагыштырма тотрыклылык һәм гөрләп тору вакыты иде, бу вакытның азык-төлек мәдәниятендә чагыла. Бу чорның аш-сулары төрле төбәк ризыклары үсеше, шулай ук урам ризыклары үсүе һәм беренче заманча рестораннарның үсеше белән аерылып торган.

• 1868-нче елга: Мейджи чорында Япония дөньяның калган өлешенә кадәр ачылды, бу илнең азык-төлек мәдәниятенә зур йогынты ясаган. Көнбатыш энеләре һәм пешерү алымнары кертелде һәм азык-төлек тармагы заманчалаштырыла башлады. Бүген япон кухнясы төрле һәм катлаулы ашамлыклары белән билгеле, аның тәэсире бөтен дөньядан төрле җимешләр һәм пешерү стильләре тәэсир итә.

Америкалылар һәм Британия килгәч Япония азык-төлек традицияләре үзгәрде.

Америкалылар һәм Британиянең Япониягә килүе илнең азык-төлек мәдәниятенә зур йогынты ясаган. Мейдзи чорында (1868-1912) Япония заманчалаштыру һәм көнбатышлаштыру процессын кичерде, алар арасында көнбатышның күп эхлекләре һәм пешерү алымнары кертелгән. Япониядә беренче Америка һәм Британия консуллыклары 1850-нче елларда оешты, һәм алар белән көнбатыш кешеләре килде, алар илгә яңа ризык һәм пешерү ысулларын керттеләр.

Бу чорда иң мөһим үзгәрешләрнең берсе – бодай онын кертү иде, ул икмәк, торт һәм башка пешерелгән товарлар ясау өчен кулланылган иде. Бу традицион япон диетасыннан аерылып торган иде, ул нигездә дөге, яшелчә һәм җиләк-җимешләр нигезендә урнашкан. Бу чорда кертелгән көнбатыш интеллектлары элек Япониядә киң кулланылмаган май, сөт, сыр, ит иде.

Яңа интеллигентлар кертүдән тыш, америкалылар һәм Британиялеләр шулай ук Япониядә популяр булып киткән гриллинг һәм кызу кебек яңа пешерү алымнарын керттеләр. Бу үзгәрешләр илнең азык-төлек мәдәниятенә зур йогынты ясаган һәм бүгенге көндә белгәнебезчә хәзерге япон ашларында һаман да күренә.

Бүген Япониягә заманча тиз ашау чоры килде.

Соңгы дистә елларда Япониядә тиз азык-төлек сәнәгате көчле булды. Япониягә килгән беренче тиз азык-төлек чылбыры McDonald's иде, ул 1971-нче елда Токиода беренче ресторанын ачты. Шул вакыттан бирле Япония базарына башка күп кенә тиз азык-төлек чылбырлары керде, шул исәптән KFC, Burger King һәм Pizza Hut.

Япониядә тиз азык-төлек рестораннары Япония базарына билгеле меню әйберләрен сайлап, җирле тәмнәргә һәм өстенлекләргә җайлаштырылган. Мәсәлән, Япониядә Макдональдның Япониядәге макдональдлары терияки бурерларын, шрип-бюрерларны, менюда дөге касәләрен тәкъдим итә, аның традицион ризыкларыннан кала. Башка тиз азык-төлек чылбырлары япон базары өчен махсус меню әйберләрен эшләгән, мәсәлән, KFC-ның "Караге-кун", фридай тавык савыгы, пицца Хутның "Шримп һәм майонез" пиццасы.

Япониядә тиз ашамлыкның популярлыгы арта барса да, илдә дә урам ризыклары традициясе бар, ул азык-төлек мәдәниятенең мөһим өлеше булып кала. Моннан тыш, Япониядә төрле ризыклар, шул исәптән традицион япон, Көнбатыш, синтез ризыклары тәкъдим итүче ресторан күренеше бар.

Токио һәм Осакада урам азык-төлек традицияләре.

Урам ризыклары, яки "ятай", Япониядә озак һәм бай традициягә туры килә һәм бөтен илнең күп кенә шәһәрләрендә, шул исәптән Токио һәм Осакада табылырга мөмкин. Токиода Цукиджи балык базары һәм Амеёко базары кебек төрле ачык базарларда, шулай ук фестивальләр һәм чараларда урам ризыкларын табып була. Токиодагы кайбер популяр урам ризыклары арасында такояки (скид-шарлар), якинику (гриль ит), һәм окономияки (төрле индивидлардан ясалган савой касәсе) керә.

Осакада урам ризыклары шәһәрнең азык-төлек мәдәниятенең аерылгысыз өлеше булып тора һәм Дотонбори һәм Куромон базарлары, шулай ук фестивальләр һәм чаралар кебек төрле ачык һава базарларында табылырга мөмкин. Осакадагы кайбер популяр урам ризыкларына такояки (скид-шарлар), кушиаж (тирән фридлы скиверлар), окономияки (төрле индивидуальләрдән ясалган савой касәсе) керә.

Соңгы елларда урам ризыклары Япониядә яңа, инновацион урам азык-төлек сатучылар төрле ризыклары булып яңадан торгызылуын күрде, төрле ризыклар һәм колоритлар тәкъдим итә. Бу урам сатучыларның күбесе шәһәр өлкәләре белән мәшгуль, җирле халык та, туристлар белән дә популяр. Япониядә урам ризыклары - төрле ашамлыклар һәм хош иселекләрне үзләштерергә уңайлы һәм ул илнең азык-төлек мәдәниятенең аерылгысыз өлеше.

Япон ризыклары сәламәт.

Япон ризыклары еш кына яңа ингедаларга басым ясап, диетада төрле яшелчәләр, диңгез ризыклары, ашлык куллану аркасында сәламәт дип санала. Традицион япон ризыклары "ichiju issai" принцибына нигезләнгән, бу "бер сорпа, бер як" дигәнне аңлата, һәм бу төрле ризыкларның баланслы катнашлыгын куллануны дәртләндерә.

Япон аш-сулары да ашый торган традициясе дә бар, алар сәламәтлек өчен файдага ия дип саныйлар. Мисо, нато һәм сак кебек ферментлы ризыклар япон диетасының уртак өлеше һәм алар ашкайнату системасы өчен файдалы пробиотикаларга бай.

Шулай ук япон ризыклары, гадәттә, кайбер көнбатыш ашлары белән чагыштырганда май һәм калориядә түбән, һәм еш кына гриль ясау, пешерү, пар ясау кебек сәламәт пешерү ысулларын кулланырга әзерләнәләр.

Әмма шуны да әйтеп була: япон ризыклары, теләсә кайсы башка ашамлык кебек, кулланыла торган конкрет инхультларга һәм әзерлек ысулларына карап туклык ягыннан төрле булырга мөмкин. Темпура һәм тонкацу кебек кайбер япон ризыклары тирән фридкалы, калория һәм май белән югары булырга мөмкин, икенчеләре суши һәм сашими кебек калория һәм май аз. Гомумән алганда, япон ризыклары гадәттә сәламәт һәм баланслы диета булып санала.

Озынлык индустриясендә япон ризыклары төп роль уйный.

Япония диета һәм яшәү рәвеше практикалары күптән озынлык һәм яхшы сәламәтлек белән бәйләнгән. Япониядә дөньяда иң югары гомер озынлыгы бар, алар еш кына илнең сәламәт диетасы һәм яшәү рәвеше белән бәйле.

Япон ризыклары "ичичжу иссай" принцибына нигезләнгән, бу "бер сорпа, бер як" дигәнне аңлата, һәм бу төрле ризыкларның баланслы катнашлыгын куллануны дәртләндерә. Традицион япон ризыклары дөге касәсе, мисо сорпасы, һәм төрле кечкенә ягы савытлардан, яки "оказудан" торалар, аңа гриль балык, яшелчә, тофу һәм башка үсемлеккә нигезләнгән ризыклар керә ала. Туклануга дөрес караш сәламәтлеккә һәм озын озынлыкка үз өлешен кертә дип саный.

Япон ризыклары шулай ук калория һәм май белән түбән, аксым, җеп, витаминнар кебек туклыклы матдәләргә бай. Япон диетасы шулай ук омега-3 майлы кислота чыганагы булган, һәм пробиотикларга бай һәм сәламәтлек өчен файдалы дип саналган мисо һәм натто кебек төрле ашый торган ризыкларны үз эченә ала>

Диетадан тыш, Япониядәге башка яшәү рәвеше практикалары, мәсәлән, даими физик эшчәнлек һәм стресс белән идарә итү кебек, илнең югары гомер озынлыгына өлеш кертергә уйлыйлар. Гомумән алганда, Япониянең диета һәм яшәү рәвеше практикалары илнең озынлык индустриясенең мөһим өлеше булып санала.