Hītori kai Tiapanī mai i te 10,000 BC ki tēnei rā.
He roa, he ātaahua te hītori o te kai Tiapanī, me ngā āhuatanga mai i ngā ahurea rerekē me ngā wā hītori. Anei tētahi tirohanga whānui poto o te whanaketanga o ngā kai Tiapanī mai i ngā wā tōmua ki tēnei rā:
-
10,000 BC: Ko te wā Jomon (e huaina ana mō te āhua o te kaihanga uku i tohua mai i tēnei wā) e whakaarotia ana ko te wā tata tonu o te hītori Tiapanī, ā, e whakapono ana ko te iwi o taua wā e whakawhirinaki ana ki te whai wāhi, te hī ika, me te kohikohi mo a rātau kai. I hangaia hoki e rātau nga tipu mohoao, me nga tikanga whāngai mo te tiaki kai pēnei i te whakamaroke me te whakawhāititanga.
-
300 BC ki te 300 AD: I kite te wā Yayoi i te whakatakinga o te mahinga raihi i Tiapanī, i tere tonu te noho hei kai tēpara. I roto i tēnei wā, i hangaia hoki ngā utauta konganuku, nāna i whakahohe te whakanaotanga o ngā hopureo me te whanaketanga o ētahi atu pūkenga tunu mātauranga.
-
794 ki te 1185: Ko te wā Heian he wā ahurea e tupu ana i Tiapanī, a, he nui te mahi kai i roto i tēnei. I hangaia e te kōti te kāwanatanga o te wā he kai kai i whakaawetia e te kai Hainamana me te Koreana, tae atu ki ngā mea whakarato me ngā tikanga paetata. I roto hoki i tēnei wā ka whakapūketetia nga pūkete tuhituhi tuatahi o te kai Tiapanī i te āhua o nga whiti me nga pukapuka.
Advertising -
1192 ki te 1333: I kite te wā Kamakura i te pikinga o te karaehe samurai, nāna anō tōna ake ahurea kai i runga anō i nga tikanga o Zen Buddhism. I roto i tēnei tētahi arotahi ki te ngāwari, ki ngā kaihoko māori me te whakamahinga o ngā mea whakarato paetata.
-
1333 ki te 1573: Ko te wā Muromachi he wā o te whakararuraru tōrangapū me te huringa pāpori i Tiapanī, e kitea ana i roto i te ahurea kai o taua wā. I whakaahuatia te kai o tēnei wā e te whakamahinga o ētahi momo mea me ngā pūkenga mai i te ao, tae atu ki te whanaketanga o ngā kāhua tunu hou pēnei i te tempura (kai parai).
-
1573 ki te 1868: Ko te wā Edo he wā o te pūmautanga pātahi me te rangatiratanga i Tiapanī, e kitea ana i roto i te ahurea kai o taua wā. I whakaahuatia te kai o tēnei wā e te whanaketanga o ētahi momo kai ā rohe, tae atu ki te taenga mai o te kai tiriti me te whanaketanga o nga wharekai tuatahi o nāianei.
-
1868 ki konei: I te wā o Meiji, ka whakatuwhera a Tiapanī ki era atu o te ao, he tino pānga tōna ki te ahurea kai o te whenua. I whakamōhiotia nga mea whakarato ki te uru me nga tikanga tunu, a, ka tīmata te mahi kai ki te whakahōu. I tēnei rā, e mōhiotia ana te kai Tiapanī mō ōna kai rerekē, mātauranga hoki, e whakaawetia ana e ngā momo mea whakarato me ngā kāhua tunu mai i te ao.
Ka rerekē nga tikanga kai Tiapanī i te taenga mai o nga Kaiāwhina me Ingarangi.
He tino pānga te taenga mai o nga Kaiāwhina me Ingarangi i Tiapanī ki te ahurea kai o te whenua. I te wā o te wā Meiji (1868-1912), i pāngia e Tiapanī tētahi tukanga whakahōu me te urutanga i roto i te whakatakinga o ngā mea maha o ngā mea whakarato ki te Uru me ngā pūkenga tunu. I whakatūria nga māngai tuatahi o Amerika me Ingarangi i Tiapanī i nga tau kotahi mano e waru tekau mā rua, a, i haere mai rātau ki te tomokanga mai o nga Uru, nāna i whakamōhio nga tikanga kai hou me ngā tikanga tunu ki te whenua.
Ko tētahi o ngā huringa tino nui i roto i tēnei wā ko te whakatakinga o te parāoa witi, i whakamahia hei hanga parāoa, keke me ētahi atu taonga tunu. He rerenga tēnei i te kai Hapanihi tūturu, i runga anō i te raihi, i nga manga me te kaimoana. Ko ētahi atu mea whakarato ki te Uru i whakaurua i roto i tēnei wā he pata, he miraka, he tīhi, me te mīti kau, kāore anō kia whakamahia whānuitia i Tiapanī.
I tua atu i te whakamōhio atu i ngā mea whakarato hou, i whakamōhiotia hoki e ngā Kaiāwhina me Ingarangi ngā pūkenga tunu hou pēnei i te tunu me te tunu, i manakohia i Tiapanī. He tino pānga ēnei huringa ki te ahurea kai o te whenua, ā, kei te kitea tonutia i roto i te kai Hapanihi o nāianei e mōhio ana tātau i tēnei rā.
I tēnei rā, kua tae mai te pakeke kai tere o nāianei ki Tiapanī.
I roto i nga tekau tau kua taha nei, he kaha te aroaro o te mahi kai tere i Tiapanī. Ko te mekameka kai tere tuatahi e haere mai ana ki Tiapanī ko Makitānara, nāna i whakatuwhera tana wharekai tuatahi i Tokyo i te tau kotahi rau e waru tekau mā rua. Mai i taua wā, he maha ētahi atu mekameka kai tere kua tomo ki te mākete Tiapanī, tae atu ki te KFC, te Kīngi Burger me Pizza Hut.
I Tiapanī, kua whakaritea ngā wharekai kai tere ki ngā whakamātau paetata me ngā manakohanga mā te tuku i tētahi tīpakonga o ngā tūemi tahua e tauwhāiti ana ki te mākete Tiapanī. Hei tauira, ko Makitānara i Tiapanī e tuku ana i ngā tāhae teriyaki, ngā tāhae shrimp, me ngā peihana raihi i runga i te tahua, tāpiri atu ki ōna rīhi tūturu ake. Kua hangaia hoki e ētahi atu mekameka kai tere ngā tūemi tahua motuhake mō te mākete Tiapanī, pēnei i te "Karaage-kun a KFC," he kai pīkaokao parai, me te pizza "Shrimp me Mayonnaise" a Pizza Hut.
Ahakoa te nui o te manakohanga o te kai tere i Tiapanī, he roa hoki te tikanga kai o te whenua, e noho tonu ana he wāhi nui o te ahurea kai. Anō hoki, he tirohanga wharekai thriving tā Hāpana e tuku ana i ngā momo kai whānui, tae atu ki te Hapanihi tūturu, ki te Uru, me te kai hono.
Ko nga tikanga kai tiriti i Tokyo me Osaka.
He roa, he tikanga taunaki rānei tā te kai tiriti, he "yatai rānei," he tikanga roa, whai taonga rānei i Tiapanī, ā, ka kitea i roto i nga pa maha puta noa i te whenua, tae atu ki Tokyo me Osaka. I Tokyo, ka kitea he kai tiriti i ētahi atu mākete o waho pēnei i te Mākete ika o Tsukiji me te Mākete Ameyoko, tae atu ki ngā hākari me ngā takahanga. Ko ētahi tuemi kai tiriti e paingia ana i Tokyo ko te takoyaki (ngā pōro utu), yakiniku ( mīti tunu), me okonomiyaki (he parai rei i hangaia mai i ētahi atu mea whakarato).
I Osaka, he wāhanga tau tōpu te kai tiriti o te ahurea kai o te taone, ā, ka kitea i ētahi atu mākete hau tuwhera pēnei i ngā mākete o Dotonbori me Kuromon, tae atu ki ngā hākari me ngā takahanga. Ko ētahi tuemi kai tiriti e paingia ana i Osaka ko te takoyaki (ngā pōro utu), kushiage (ngā skewers parai hōhonu), me okonomiyaki (he parai rei i hangaia mai i ētahi atu mea whakarato).
I ngā tau tata nei, kua kitea e te kai tiriti he aranga anō o ngā momo momo i Tiapanī hei kaihoko kai hou, auaha hoki e puta mai ana i ngā momo rīhi me ngā kaihoko. Ko te nuinga o ēnei kaihoko tiriti kai nga wāhi taone arokē, ā, e manakohia ana e nga tūruhi me nga tūruhi. He huarahi utu ōrau, he pai hoki te kai tiriti i Tiapanī ki te tauira i ngā momo rīhi rerekē me ngā kaihoko, ā, he wāhanga tau tōpu tēnei o te ahurea kai o te whenua.
Kai te ora nga kai Tiapanī.
I te nuinga o te wā e whakaarotia ana he hauora te kai Tiapanī nā te whakakaha i nga mea hou me te whakamahinga o nga momo manga, te kaimoana, me nga kākano i roto i nga kai. Ko ngā rīhi Tiapanī taketake e hāngai ana i runga anō i te tikanga o "ichiju issai", ko te tikanga "kotahi te hupa, kotahi taha", ā, ko tēnei e whakahau ana i te whakapunga o tētahi whāranu whārite o ngā kai rerekē.
He kaha hoki te tikanga o te kai Tiapanī, e whakapono ana he painga hauora tōna. Ko ngā kai pēnei i te kohu, te natto, ā, he wāhi noa iho rātau no te kai Tiapanī, ā, he taonga rātau i roto i ngā rongoā paturopi e whai hua ana ki te pūnaha kūnatu.
Waihoki, ko te nuinga o te wā he iti noa iho te kai Tiapanī i te ngako me te pūngoi i whakatauritetia ki ētahi kai ki te Uru, ā, i te nuinga o te wā e rite ana ki te whakamahi i ngā tikanga tunu hauora pēnei i te tunu, te tunu, me te uaua.
Heoi anō, me mātua mōhio koe ka rerekē te kai Tiapanī, pēnei i ētahi atu kai, ki ngā uara kai i runga anō i ngā mea tauwhāiti me ngā tikanga whakaritenga e whakamahia ana. Ko ētahi rīhi Tiapanī, pēnei i te tempura me te tonkatsu, he tino parai, ā, tērā pea he tiketike i roto i te pūngoi me te ngako, me ētahi atu, pēnei i te sushi me te sashimi, he iti iho te pūngoi me te ngako. Heoi anō, ko te nuinga o te wā, ko te nuinga o te wā e whakaarotia ana he kai hauora, he whārite hoki te kai Tiapanī.
Ko te kai Tiapanī e whai ana i tētahi tūranga matua i roto i te mahi roa.
Kua roa te pāhono o nga mahi kai Me te āhua noho o Tiapanī ki te roa me te hauora pai. Kai Hāpana tētahi o ngā tūmanako ora tiketike rawa o te ao, e takea ana ki te kai hauora me te āhua noho o te whenua.
I takea te kai Tiapanī i runga anō i te tikanga o "ichiju issai", ko te tikanga "kotahi hupa, kotahi te taha", ā, ko tēnei e whakahau ana i te whakapunga o tētahi whāranu whārite o ngā kai rerekē. Ko ngā rīhi Tiapanī tūturu ko te oko raihi, he oko o te hupa hē, me ngā momo rīhi taha iti, "okazu rānei," ka taea te whakauru i ngā ika tunu, ngā manga tīpako, te tofu, me ētahi atu rīhi tipu. E whakapono ana tēnei huarahi whārite ki te kai ki te āwhina ki te hauora pai me te roa.
Ko te nuinga o te wā he iti rawa te kai Tiapanī i roto i te pūngoi me te ngako, me te taonga taonga i roto i te nuinga o te pūmua, te tākaka, me te huaora. He taonga hoki te kai Tiapanī i roto i te kaimoana, he pūtake pai no te waikawa ngako omega-3, ā, kei roto hoki ētahi momo kai kai pēnei i te kohu me te natto, e whai taonga ana i roto i ngā rongoā, ā, e whakapono ana he painga hauora/p>
I tua atu i te kai, ko ētahi atu mahi āhua noho i Tiapanī, pēnei i te ngohe ōkiko auau me te whakahaere hau, e whakaarotia ana he āwhina ki te tūmanako ora tiketike o te whenua. Ko te nuinga o te wā, ko ngā mahi kai Tiapanī me te āhua noho e whakaarotia ana he wāhi hira o te mahi roa o te whenua.